In Groningen hebben Daan en Milena hun zinnen gezet op een bosje tussen de weilanden. Ze willen er een voedselbos aanleggen: hun eigen oase in een zee van raaigras. Vergunning, financiering: bos planten blijkt een proces van de lange adem. Maar de aanhouder wint.
“Ik was met een theatergezelschap op tour in Noorwegen en was zo onder de indruk hoe de natuur daar de baas is. Ik reed terug en hoe dichter ik bij Nederland kwam, hoe meer afval, vrachtwagens, fabrieken zich opstapelden.”
Daan en Milena uit Groningen hebben een eigen bedrijf in de theaterwereld. Een wereld die door corona helemaal op z’n kop werd gezet. Tegelijk bracht de crisis ruimte: wat kan ik zelf doen om dingen te veranderen? Midden tussen de weilanden wisten ze een bosje van een kwart hectare op de kop te tikken. Dankzij genereuze vrienden, familie en belangstellenden – en een welwillende eigenaar – konden ze ook een stukje van het aangrenzende grasland kopen.
Maar dan begint het pas.
Computer says no
Daan en Milena willen hun grond omtoveren tot een voedselbos. Het kost ze 2,5 jaar om bij de gemeente de juiste vergunning te krijgen. Terwijl er alleen maar positieve kanten zitten aan een voedselbos, vindt Daan: meer biodiversiteit, een korte voedselketen. Maar zo werkt het niet. “In principe mag je alles verbouwen op agrarische grond, zolang het geen boom is. Er kan heel veel binnen beleid, maar een ambtenaar zal niet snel uitzonderingen maken. Die checkt het systeem.” En het systeem zei: nee.
Politiek meekrijgen blijkt een oplossing
Daan besluit uiteindelijk naar de gemeenteraad te gaan. Hij nodigt eerst GroenLinks uit. Die is gelijk enthousiast over het bosje en de plannen. Samen met twee andere partijen dient GroenLinks een motie in, waarmee ze de gemeente sommeert om mee te werken. De motie haalt het, nota bene dankzij de grootste boerenpartij: de voorzitter komt vaak in Polen, waar het wemelt van de voedselbossen.
Slimme samenwerking
Wat ook helpt om de politiek te overtuigen: Daan en Milena hebben support van een sterrenrestaurant. “We hebben maar een klein perceel met relatief weinig oogst. Dat betekent dat we ons op een nichemarkt moeten richten. Deze samenwerking maakt lokaal voedsel direct concreet.”
Het restaurant is meteen mee gaan investeren in de aanplant van het bos. “Het duurt zeven jaar voordat we echt kunnen gaan oogsten. Dat lijkt een nadeel maar is ook een voordeel. Nu heeft het restaurant zeven jaar om zich voor te bereiden. Want hoe ga je bijzondere soorten, zoals een peperboom uit de Himalaya, gebruiken?”
Kleine initiatieven moeten extra werken
“Ik steek al m’n tijd er gratis in, maar ik vind dat ik niet ook nog voor het plantgoed hoef te betalen”, aldus Daan. Maar waar vind je die benodigde investering? “Partijen willen meteen impact maken, dus die doen pas mee als je 200 hectare hebt. In alle opzichten word je als klein initiatief niet serieus genomen. Terwijl al die initiatieven samen heel veel impact maken.”
De Bossenmakelaar verwees Daan en Milena naar Stichting Woudwerk, en die hielp met een aanvraag bij Trees For All. Uiteindelijk met succes. “Omdat Woudwerk er echt voor is gaan staan.”
Het klopt
De eerste bomen zijn inmiddels geplant. De komende jaren willen Daan en Milena steeds meer soorten in hun voedselbos zetten, totdat het een divers en stabiel systeem is geworden. En dan? Groter groeien? “Ik wil niet meteen heel hoog van de toren blazen”, lacht Daan. Eerst maar eens oogsten, rustig kennis opbouwen en de grond leren kennen. “Een moestuin vond ik altijd gepiel op de meter, en dan mislukte het alsnog door de slakken. Dit snap ik. Het is heel gaaf om de planten te leren kennen. De combinatie vind ik heel mooi: de verschillende lagen in het voedselbos waardoor het werkt. Het is rond: alles verrijkt elkaar. Het klopt. Het is waanzinnig.”
Dit is een serie bosverhalen van de Nationale Bossenmakelaar. Deze verhalen zijn om te laten zien wat er allemaal komt kijken bij de uitvoer van de Bossenstrategie. Om te inspireren en om kennis te delen. Neem een kijkje op de website van de Nationale Bossenmakelaar voor meer informatie. Volg voedselbos Swoolish via Instagram.
Wil je bijdragen aan meer bos en ben je nog op zoek naar kennis, middelen, bomen of grond? Neem contact op met de Nationale Bossenmakelaar en wij gaan voor je aan de slag!